Hôm đầu tuần này tôi có ra sân bay Tân Sơn Nhất để bay về ngoài Bắc ăn tết.
Những lần trước khi ra sân bay thì tôi chẳng để ý gì mấy. Nhưng dạo gần đây, khi bắt đầu tự học đầu tư, tôi mới thấy ở xung quanh mình có rất nhiều doanh nghiệp quen thuộc.
Nào cùng xem ra sân bay thì sẽ thấy những công ty nào nhé!
ACV (Tổng công ty cảng hàng không Việt Nam)
Nhiều lần trên đường ra gần sân bay, tôi đều để ý đến một toà nhà to to với cái biển chữ màu xanh lục “ACV” ngay trước cổng. Hoá ra đây là trụ sở của tổng công ty cảng hàng không Việt Nam.
ACV đang là kẻ độc quyền đang điều hành toàn bộ 22 sân bay trên dải đất hình chữ S. ACV cũng là chủ đầu tư của các dự án lớn đang trong quá trình xây dựng như: nhà ga T3 Tân Sơn Nhất (dự kiến hoàn thành 30-4-2025), cải tạo nhà ga T2 Nội Bài (dự kiến hoàn thành cuối năm 2025), sân bay Long Thành (dự kiến hoàn thành giai đoạn 1/3 cuối năm 2026).
Ngoài ra ACV còn là công ty mẹ của một số công ty khác nữa, ví dụ như SAS (49%), SGN (48%), SCS (15%).
95% cổ phần của ACV thuộc về Uỷ Ban vốn nhà nước.
SAS (SASCO - công ty dịch vụ bay Tân Sơn Nhất)
Đến sân bay, tôi làm thủ tục tại quầy, rồi qua cửa kiểm duyệt an ninh, và tìm đến cổng số 19 để đợi đến giờ lên máy bay.
Trên đường đi ra cổng 19, tôi thấy rất nhiều cửa hàng bán đồ lưu niệm, các hàng ăn, các hàng quần áo thời trang. Thì ra đó đều là những sản phẩm của SASCO. Ngoài ra SASCO còn cung cấp các dịch vụ khác như dịch vụ phòng chờ, cửa hàng miễn thuế (duty free) tại các sân bay.
Các cổ đông lớn của SAS bao gồm ACV (49%), các công ty con của ông Jonathan Hạnh Nguyễn (40%).
SASCO sẽ tham gia đấu thầu nhà ga T3 và sân bay Long Thành.
SGN (công ty cổ phần phục vụ mặt đất Sài Gòn)
Ngồi chờ được một hồi thì cũng đã đến lúc lên tàu bay. Lần này tàu bay đỗ ở xa, nên tôi phải lên xe Ramp Bus để đi ra đó. Do tôi mang đồ nhẹ nên không có thêm ký gửi, còn những ai có thêm đồ thì đã được vận chuyển ra máy bay từ trước. Khi ra sân bay thì tôi lên cầu thang đã được bắc sẵn để lên máy bay. Tất cả những dịch vụ trên đều do công ty SGN cung cấp.
SGN có một số cổ đông lớn như ACV (48%), quỹ đóng American LLC (24% và vẫn đang gom liên tục), Vietjet (9.11%), vv.
Ngoài Tân Sơn Nhất, SGN hiện còn đang phục vụ tại sân bay Đà Nẵng và sân bay Cam Ranh. Tương lai cùng SGN và HGS (tương tự SGN nhưng phục vụ ở Nội Bài) sẽ đảm nhận vai trò phục vụ mặt đất cho sân bay Long Thành (đã trúng thầu).
SCS (Công ty dịch vụ hàng hoá Sài Gòn)
Các sân bay không chỉ chở khách, chúng còn được dùng để vận chuyển hàng hoá nữa. SCS là công ty cung cấp dịch vụ xếp dỡ hàng hoá tại sân bay Tân Sơn Nhất, có đối thủ cạnh tranh trực tiếp là TCP (công ty của liên doanh Vietnam Airlines, SASCO). Hiện SCS đang chiếm 48-49% thị phần ở Tân Sơn Nhất.
Cổ đông lớn của SCS bao gồm công ty cảng Gemadept (36%), ACV (14.65%).
Với dự án Long Thành, SCS hiện đang làm việc chặt chẽ với ACV để thống nhất phương án vận hành nhà ga hàng hoá số 1 (LTA-C1). Nếu khả quan, SCS sẽ được ACV nhượng quyền để khai thác nhà ga này.
Trong nam có SCS, thì ngoài bắc có NCT (công ty cổ phần hàng hoá Nội Bài). NCT cũng có cổ đông lớn là ACV và American LLC.
Các công ty niêm yết khác
Dĩ nhiên khi bay thì không thể không nhắc đến các hãng hàng không.
Nổi bật nhất là Vietnam Airlines với mã HVN, và Vietjet với mà VJC.
Các công ty chưa niêm yết khác
Ở sân bay Tân Sơn Nhất có công ty TCP Park chuyên quản lý chỗ đậu xe.
Sửa chữa bảo dưỡng máy bay thì có VEACO (100% vốn HVN). VEACO cũng đã trúng thầu Long Thành.
Skypec (công ty nhiên liệu hàng không) là đơn vị cung cấp nhiên liệu cho tất cả các máy bay khi đến Việt Nam. Skypec thuộc sở hữu của HVN, nhưng sau đó thì được thủ tướng yêu cầu chuyển giao về cho tập đoàn dầu khí quản lý.
Không giống như Tân Sơn nhất khi SGN gần như độc quyền mảng phục vụ mặt đất, Nội Bài là sự cạnh tranh giữa ba cái tên HGS, VIAGS, và AGS.
P/S: Viết xong bài mới thấy bài viết còn đầy đủ hơn trên facebook.
Tổng kết
Mảng hàng không liên quan đến rất nhiều công ty khác nhau. Trong đó, thứ mà chúng ta quan tâm là những công ty đã niêm yết.
ACV - Tổng công ty cảng hàng không (sân bay)
HVN - Tổng công ty hàng không (aka Vietnam airline)
VJC - Vietjet
SAS - Trung tâm thương mại Tân Sơn Nhất (Jonathan Hạnh Nguyễn)
NAS - Trung tâm thương mại Nội bài
SGN - Dịch vụ mặt đất Tân Sơn Nhất, Đà Nẵng, Long Thành
SCS - Dịch vụ hàng hoá Tân Sơn Nhất
NCT - Dịch vụ hàng hoá Nội Bài
NCS - Suất ăn
